شناسایی و همسانه سازی ژن دکستران سوکراز باکتری leuconostoc mesentroides nrrl b-512f برای بیان در گیاه چغندر قند (beta vulgaris l.)

آنزیم دکستران¬سوکراز حاصل از باکتری لوکونوستوک مزنتروئید (leuconostoc mesenteroides) نژاد nrrl b-512f یک گلوکزیل¬ترانسفراز به طول 1527 اسید¬آمینه است. این آنزیم، واحد¬های دی¬-¬گلوکز به¬دست آمده از ساکاروز را در امتداد پلیمر گلوکان در حال رشد به¬هم متصل می¬کند. پیوند بین این واحدهای گلوکزی، عمدتاً از نوع (1،6) α در زنجیره اصلی و تعداد اندکی پیوندهای (3،1) α در محل شاخه¬های جانبی است. یکی از راهکار¬های تولید این بیوپلیمر، مهندسی متابولیک در گیاهان و تولید مولکول¬های است که به¬طور طبیعی در گیاه تولید نمی¬شوند. در همین راستا، برای امکان¬سازی تولید دکستران در گیاه چغندر¬قند، ژن دکستران¬سوکراز از باکتری لوکونوستوک مزنتروئید به کمک روش¬های مهندسی ژنتیک شناسایی و استخراج شد. توالی کدکننده¬ی این آنزیم به طول 4480 جفت باز در طرف ΄3 پروموتور 35s ویروس موزائیک گل کلم و توالی almv در ناقل دوگانه بیانی pbinplus همسانه¬سازی و به agrobacterium tumefaciens نژاد lba4404 منتقل شد. هم¬چنین به منظور یافتن ریز¬نمونه مناسب برای تولید جوانه در روش باززایی مستقیم در گیاه چغندرقند و با هدف تولید مداوم جوانه¬ بدون نیاز به کشت مجدد بذور و تهیه جوانه انتهایی ، از یک آزمایش فاکتوریل 2×2×2 با 8 تیمار در قالب یک طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار و در هر تکرار 10 ریزنمونه استفاده شد. سپس ریزنمونه¬های پهنک برگ و دمبرگ در دو موقعیت نزدیک و دور نسبت به جوانه رأسی از دو لاین چغندرقند sbsi-04) و (sbsi-02 مورد مطالعه قرار گرفته شد. پس از گذشت چهار هفته و دو بار واکشت، ریزنمونه¬ها در محیط ms با ترکیب هورمونی iba(0/1میلی گرم در لیتر) و bap ( 0/25 میلی گرم در لیتر)، تعداد جوانه¬های تولیدی شمارش و مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج این آزمون نشان داد که بیشترین جوانه تولیدی در لاین¬های sbsi-04 و sbsi-02 متعلق به ریز¬نمونه های دمبرگ می¬باشد. هم¬چنین از نظر صفت تعداد جوانه ، لاین sbsi-04 نسبت به لاین sbsi-02 جوانه¬های بیشتری را تولید نمودند. به طور کلی ریز¬نمونه های دمبرگ داخلی لاین sbsi-04 بیشترین قابلیت تولید جوانه را نشان دادند.